Szyk zdania

Polacy popełniają w niemieckim wiele TYPOWYCH błędów. Typowych właśnie dla Plaków (lub może ogólnie Słowian). Nic dziwnego, każdy uczący się języka obcego wychodzi  ze znajomości własnego języka i stara się mówić po niemiecku używając polskich konstrukcji i np. też polskiego rodzaju gramatycznego danych rzeczowników. To, zwłaszcza na początku nauki, zupełnie automatyczny proces.

Jednym z najbardziej typowych błędów jest polski szyk zdania w zdaniach niemieckich. Takie zupełnie normalne zdanie polskie nie różni się niczym od niemieckiego, dlatego przeciętny uczeń nie jest świadom pułapek czyhających przy drobnych zmianach w zdaniu.

• Przykłady:

Ich lerne Deutsch. – Uczę się niemieckiego.

Du kaufst ein Buch. – Kupujesz książkę.

Sie hat viel gearbeitet. – Ona dużo pracowała.

• Również bardziej rozbudowane zdania:

Ich lerne Deutsch in meinem Zimmer. – Uczę się niemieckiego w swoim pokoju.

Du kaufst ein Buch, obwohl du wenig Geld hast. – Kupujesz książkę, choć masz mało pieniędzy.

Sie hat gestern und vorgestern viel gearbeitet. – (Ona) pracowała dużo wczoraj i przedwczoraj.

• Tak po polsku jak i po niemiecku możemy urozmaicać nasze wypowiedzi (np. żeby podkreślić to, co stoi na początku zdania) przestawiając szyk zdania, np.:

In meinem Zimmer lerne ich Deutsch. – W moim pokoju uczę się niemieckiego.

Obwohl du wenig Geld hast, kaufst du ein Buch. – Chociaż masz mało pieniędzy kupujesz książkę.

Gestern und vorgestern hat sie viel gearbeitet. – Wczoraj i przedwczoraj (ona) dużo pracowała.

Jednak w ODRÓŻNIENIU od polskiego, jeśli na początku niemieckiego zdania stoi „coś” dodatkowego, to w zdaniu zmienia się kolejność tzw. podmiotu i orzeczenia. A więc osoby/rzeczy i czasownika, który opisuje, co się w ogóle dzieje.

• W tym wypadku przejmowanie polskiej konstrukcji jest błędem!

In meinem Zimmer ich lerne Deutsch.

Obwohld du wenig Geld hast, du kaufst ein Buch.

Gestern und vorgestern sie hat viel gearbeitet.

Wiem, że to wydaje się dziwne, bo „nie pasuje” do naszego języka. Gdyby niemiecki był polskim, to wszystkim Polakom byłoby łatwiej się go nauczyć 😉 Ale nie jest. Więc stosjmy w niemieckim reguły niemieckiego, a nie polskiego.

P.S.

• Jaka nudna byłaby reguła, jeśli nie byłoby od niej wyjątków 😉 !

A więc – wyjątki to słówka:  aber, denn, und, sondern, oder. Po nich szyk zdania się NIE zmienia, czyli czasownik zostaje na swoim miejscu PO osobie/rzeczy/podmiocie.

Przykłady:

Ich lerne Deutsch, aber ich lerne auch Englisch. – Uczę się niemieckiego, ale uczę się też angielskiego.

Du kaufst ein Buch, und du kaufst auch einen Stadtplan. – Kupujesz książkę i kupujesz też plan miasta.

Sie hat keinen Urlaub gehabt, sondern sie hat viel gearbeitet. – Ona nie miała urlopu, tylko dużo pracowała.